ΣΤΕΝΩΣΗ ΚΑΡΩΤΙΔΩΝ | ΚΙΡΣΟΙ

Η στένωση των καρωτίδων αρτηριών είναι συχνό πρόβλημα και η τρίτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες. Η στένωση δημιουργεί συνθήκες που μπορεί να οδηγήσουν σε ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Οι καρωτίδες είναι κλάδοι της αορτής οι οποίοι πορεύονται μέσα στον τράχηλο προς το κρανίο για να αιματώσουν το πρόσωπο και τον εγκέφαλο. Από το αορτικό τόξο εκφύονται η ανώνυμος αρτηρία που εν συνεχεία θα δώσει την δεξιά καρωτίδα και η αριστερή κοινή καρωτίδα που στη συνέχεια θα διχαστεί για να δώσει την έσω και έξω καρωτίδα.

Οι καρωτίδες, ειδικά στην εξωκρανιακή τους πορεία μπορούν να προσβληθούν από αθηροσκλήρωση, όπως και τα άλλα αγγεία του σώματος και προοδευτικά (ή αιφνίδια σε περίπτωση ρήξης της αθηρωματικής πλάκας) να αποφραχτούν με αποτέλεσμα την μειωμένη αιματική ροή στον εγκέφαλο και το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ)(παροδικό η μόνιμο).Το ΑΕΕ είναι η 3η συχνότερη αιτία θανάτου στις αναπτυγμένες χώρες. Στο 62% των εξεταζόμενων ηλικίας άνω των 40 ετών, ευρέθη αθηρωματική πλάκα στις καρωτίδες. Η στένωση των καρωτίδων έχει ενοχοποιηθεί για το 15-20% όλων των ΑΕΕ.

Η διάγνωση της στένωσης των καρωτίδων γίνεται με το υπερηχογράφημα (Triplex), την μαγνητική αγγειογραφία και την ενδαρτηριακή ψηφιακή αγγειογραφία. Διαγνωστικός έλεγχος για στένωση των καρωτίδων πρέπει να γίνεται σε ασθενείς που έχουν υποστεί παροδικό η μόνιμο ΑΕΕ ή έχουν ακουστό φύσημα των καρωτίδων κατά την κλινική εξέταση από ειδικό ιατρό. Προληπτικός έλεγχος για στένωση καρωτίδων πρέπει να γίνεται σε ασθενείς άνω 65ετών που έχουν περισσότερους από 3 προδιαθεσικούς παράγοντες για αθηροσκλήρωση ή παρουσιάζουν σοβαρή στεφανιαία νόσο.

Σ Σε ασθενείς με στένωση καρωτίδων η θεραπεία περιλαμβάνει ρύθμιση των προδιαθεσικών παραγόντων για αθηροσκλήρωση (αρτηριακή υπέρταση, διαβήτης,κάπνισμα, υπερχοληστερολαιμια, παχυσαρκία, καθιστική ζωή) και χορήγηση ασπιρίνης σε δοσολογία 75- 327 mg ημερησίως.Σε ασθενείς που έχουν υποστεί ΑΕΕ (παροδικό ή μόνιμο) συνιστάται η ταυτόχρονη χορήγηση ασπιρίνης και κλοπιδογρέλη 75 mg ημερησίως.

Η επεμβατική αντιμετώπιση της στένωσης των καρωτίδων (με ενδοαρτηεκτομή κυρίως) απευθύνεται σε ασθενείς με στένωση των καρωτίδων >70% που είναι ασυμπτωματικοί καθώς σε ασθενείς με στένωση > 50% που έχουν υποστεί παροδικό η μόνιμο ΑΕΕ.

Η διάνοιξη των καρωτίδων με τοποθέτηση μεταλλικού πλέγματος (stent) είναι εναλλακτική μέθοδος θεραπείας σε ασυμπτωματικούς ασθενείς με στένωση >70%.

Η αγγειοπλαστική έχει πολύ καλά αποτελέσματα σε ασθενείς με αυξημένο περιεγχειρητικό κίνδυνο, όπως υπερήλικες ασθενείς με σοβαρά καρδιοαναπνευστικά προβλήματα, επαναστένωση μετά από ενδαρτηρεκτομή, ετερόπλευρη απόφραξη έσω καρωτίδας, στένωση μετά από ακτινοβολία, ασθενείς με συνυπάρχουσες βλάβες σε αλλά υπεραορτικά αγγεία, ασθενείς με ακινητοποιημένο αυχένα, βραχύσωμους και υπέρβαρους ασθενείς με σοβαρού βαθμού καρωτιδική στένωση.

Δεν υπάρχει ένδειξη για θεραπεία σε ασθενείς με στένωση <50% ή σε χρόνιες αποφράξεις των καρωτίδων. Τέλος δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε ότι στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται ποσοστό 25-50% συνύπαρξη στεφανιαίας νόσου σε πάσχοντες από στένωση των καρωτίδων. Έτσι οι ασθενείς με στένωση καρωτίδων θα πρέπει να ελέγχονται και για την πιθανότητα ύπαρξης στεφανιαίας νόσου.